วันพุธที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2554

ทัศนศึกษาที่หอศิลปะและวัฒนธรรมภาคตะวันออก




แบบฝึกหัดงานกลุ่ม
ศูนย์ศิลปะและวัฒนธรรมภาคตะวันออก


1. แหล่งการเรียนรู้หมายถึงอะไร
                ตอบ       แหล่งทรัพยากรการเรียนรู้ หมายถึง แหล่งข้อมูล ข่าวสาร ความรู้และประสบการณ์ทั้งหลายที่สามารถทำให้ผู้เรียนเกิดความรู้ได้ด้วยตนเอง จากการได้คิดเอง ปฏิบัติเอง และสร้างความรู้ด้วยตนเอง ตามอัธยาศัยและต่อเนื่อง จนเกิดกระบวนการเรียนรู้ และสุดท้ายก็เป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้ เป็นศูนย์รวมของวิชาความรู้ที่เป็นทรัพยากรธรรมชาติ บุคคล สิ่งประดิษฐ์ วัตถุ อาคาร สถานที่ ซึ่งมีอยู่กระจัดกระจาย ทั้งชุมชนเมืองและชุมชนชนบท อันเป็นขุมทรัพย์แห่งปัญญาที่แทรกซึมอยู่ในวิถีชีวิตของมนุษย์ และเป็นแหล่งการเรียนรู้ที่ค้นพบได้อย่างไม่รู้จบ

2. หอศิลปะและวัฒนธรรมภาคตะวันออก เป็นแหล่งการเรียนรู้ เพราะอะไร
                ตอบ       หอศิลปะและวัฒนธรรมภาคตะวันออก เป็นแหล่งการเรียนรู้ เพราะเป็นแหล่งที่ให้ข้อมูล ข่าวสาร ความรู้และประสบการณ์ที่สามารถทำให้ผู้เรียนเกิดความรู้ได้ด้วยตนเอง เป็นแหล่งเชื่อมโยงให้สถานศึกษาและชุมชนมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกัน ทำให้คนในชุมชนมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษาแก่บุตรหลานของตนเอง และเป็นแหล่งข้อมูลที่ทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้อย่างมีความสุข เกิดความสนุกสนานและมีความสนใจที่จะเรียนรู้ไม่เกิดความเบื่อหน่าย  อีกทั้งทำให้ผู้เรียนได้รับการปลูกฝังให้รู้จักและรักท้องถิ่นของตนเอง มองเห็นคุณค่าและตระหนักถึงปัญหาในชุมชนของตน พร้อมที่จะเป็นสมาชิกที่ดีของชุมชนทั้งในปัจจุบันและในอนาคตอีกด้วย

3. หอศิลปะและวัฒนธรรมภาคตะวันออกเหมาะกับการสอนกลุ่มสาระใด
                ตอบ       1.กลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
                                2.กลุ่มสาระศิลปะ
                                3.กลุ่มสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี
                                4.กลุ่มสาระวิทยาศาสตร์
                                5.กลุ่มสาระภาษาไทย

4. แหล่งโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ในภาคตะวันออกนำเสนอรายละเอียดของเนื้อหาใดบ้าง
                ตอบ       1.แหล่งโบราณคดีหนองโน จังหวัดชลบุรี
                               2.แหล่งโบราณคดีโคกพนมดี จังหวัดชลบุรี เป็นแหล่งโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์เพียงแห่งเดียวในประทศไทย ที่พบหลักฐานการตั้งถิ่นฐานของชุมชนโบราณสมัยก่อนประวัติศาสตร์อายุ ประมาณ4,000-3,500 ปีมาแล้ว พึ่งพาอาหารจากทะเลเป็นหลัก และมีการอยู่อาศัยต่อเนื่องยาวนานกว่า 400 ปี และจากหลักฐานทางโบราณคดีที่พบอาจกล่าวได้ว่า โคกพนมดีเป็นจุดศูนย์กลางในการแลกเปลี่ยนระหว่างชุมชนที่อยู่ใกล้ทะเล 
                                     3.บริเวณภาคตะวันออกพบหลักฐานการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ประมาณ 10,000 ปีมาก่อนซึ่งแบ่งประเภทตามลักษณะภูมิประเทศในการตั้งถิ้นฐานได้เป็น 3 กลุ่ม คือ
- บริเวณเพิงผาและถ้ำ สันนิฐานว่าเป็นกลุ่มชนที่ดำรงชีพด้วยการหาของป่าและล่าสัตว์
- ที่ราบเชิงเขา สันนิฐานว่าเป็นกลุ่มชนที่ขยายตัวลงมาจากกลุ่มแรก รู้จักทำมาหากินแบบเกษตรกรรมระดับหมู่บ้าน
- บริเวณเนินดินที่ล้อมรอบด้วยป่าชายเลนหรือป่าโกงกาง ในสมัยโบราณพื้นที่บางส่วนของภาคตะวันออกเป็นทะเล ชุมชนพึ่งพาอาหารจากทะเลเป็นหลัก

5. วิถีการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมบนแผ่นดินตะวันออกในยุคประวัติศาสตร์ก่อนสยามประเทศเป็นอย่างไร
                ตอบ


วัฒนธรรมทวารวดี

จากบริเวณชายฝั่งตะวันออกไปจนถึงบริเวณลุ่มแม่น้ำบางปะกงขึ้นมานับเป็นแหล่งอารยธรรมทวารวดีที่สำคัญอีกแหล่งหนึ่ง ได้มีการค้นพบเมืองโบราณจำนวนมาก เช่น เมืองพระรถ จังหวัดชลบุรี เมืองเพนียด จังหวัดจันทบุรี เมืองศรีมโหสถ จังหวัดปราจีนบุรี ไปจนถึงเขตจังหวัดนครนายก ได้แก่ เมืองโบราณดงละคร ซึ่งน่าจะเป็นจุดเชื่อมต่อกับเมืองทวารวดีในภาคกลาง บริเวณลุ่มแม่น้ำป่าสัก ส่วนเหนือปราจีนขึ้นไปแถบอุบลราชธานีเป็นจุดเชื่อมต่อกับทวารวดีในภาคอีสานและเขมรโบราณ หลักฐานของภาคตะวันออกที่แสดงให้เห็นถึงศิลปกรรมยุคแรกเริ่มในสมัยทวารวดี ได้แก่ รอยพระพุทธบาทคู่และพระพุทธรูปหินทรายนาคปรก ในเขตเมืองโบราณศรีมโหสถ เป็นต้น
ดินแดนโพ้นทะเล
จากหลักฐานในการขุดค้นทางโบราณคดีใต้น้ำ บริเวณชายฝั่งด้านตะวันออก ตั้งแต่จังหวัดชลบุรี ระยอง จันทบุรี จนถึงตราด ได้พบแหล่งเรือจมน้ำเป็นจำนวนมาก แสดงให้เห็นว่าตลอดแนวชายฝั่งทะเลภาคตะวันออก คือ เส้นทางการค้าทางทะเลที่สำคัญ โดยเฉพาะการค้ากับจีนและญี่ปุ่นในสมัยสุโขทัยและอยุธยา เส้นทางการค้าทางทะเลนี้แบ่งออกเป็น 2 เส้นทางคือ เส้นทางอ้อมแหลมญวนแล้วขึ้นไปจีนและญี่ปุ่น ส่วนอีกเส้นทางจะมุ่งไปทางภาคใต้โดยเลียบชายฝั่งตะวันออกของภาคใต้ ดังปรากฏหลักฐานทางโบราณวัตถุหลายชิ้นที่มีลักษณะเหมือนหรือใกล้เคียงกัน เช่น เทวรูปนารายณ์สวมหมวกทรงกระบอก เป็นต้น โบราณวัตถุที่พบจากแหล่งเรือจมส่วนใหญ่เป็นสินค้าที่บรรทุกอยู่ในเรือสินค้า เช่น เหรียญจีน ภาชนะเคลือบเขียวของจีน ที่ตรงกับสมัยสุโขทัยและอยุธยา ซึ่งเป็นยุคสมัยที่การค้าเจริญรุ่งเรือง
               
อาณาจักรเขมรโบราณ
ด้วยสภาพทางภูมิศาสตร์ที่บริเวณภาคตะวันออกมีอาณาเขตติดต่อกับอาณาจักรเขมรโบราณ ซึ่งเป็นอาณาจักรที่ยิ่งใหญ่และมีความเจริญรุ่งเรืองอย่างมาก ทำให้วัฒนธรรมเขมรโบราณแผ่อิทธิพลเหนือดินแดนภาคตะวันออก ดังปรากฏโบราณสถานและโบราณวัตถุศิลปะเขมรเป็นจำนวนมาก เช่น ปราสาทหิน ทับหลัง เทวรูป และจารึกภาษาเขมรโบราณที่ปรากฏอยู่บนแท่งศิลา และวัตถุสำริด  หลักฐานทางโบราณคดีที่เก่าแก่ คือ ทับหลังศิลา พบที่วัดทองทั่ว จังหวัดจันทบุรี เป็นทับหลังแบบถาลาบริวัตรในศิลปะเขมร โบราณสถานสระแก้ว จังหวัดปราจีนบุรี ซึ่งเป็นสระน้ำศักดิ์สิทธิ์ เป็นต้น


6. ให้นิสิตบันทึกภาพตัวอย่างประเภทของเทคโนโลยีการศึกษาที่แบ่งตามกรวยประสบการณ์ของ Edgar Dale พร้อมคำอธิบาย

                ตอบ       ประเภทของเทคโนโลยีการศึกษาที่แบ่งตามกรวยประสบการณ์ของ Edgar Dale มีดังนี้ คือ
                                            1.ประสบการณ์จำลอง                                                        
                                            2.การศึกษานอกสถานที่                                                    
                                            3.นิทรรศการ                                                                           
                                            4.ภาพยนตร์                                                                         
                                            5.ภาพนิ่ง วิทยุ แผ่นเสียง                                                  
                                            6.ทัศนสัญญลักษณ์                                                            
                                            7.วจนสัญญลักษณ์                                                              
                                            8.ประสบการณ์จริง                                                                
                                            9.ตู้อันตรทัศน์

1.ประสบการณ์จำลอง

                ประสบการณ์จำลองในหอศิลปะวัฒนธรรมภาคตะวันออกนำเสนอวิถีชีวิตของชาวชองซึ่งเป็นชาวพื้นเมืองของภาคตะวันออกเป็นวิถีชีวิตที่เรียบง่ายและดำเนินไปอย่างผาสุข


2.การศึกษานอกสถานที่
                การศึกษานอกสถานที่เป็นการได้เปลี่ยนบรรยากาศการเรียนรู้จากห้องเรียนสี่เหลี่ยมเป็นหอศิลปะวัฒนธรรมภาคตะวันออกเป็นการเรียนรู้เรื่องราวต่างๆในภาคตะวันออกไม่ว่าจะเป็นประวัติความเป็นมา ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม ภูมิปัญญาของชาวภาคตะวันออกทำให้ได้รับความรู้แบบบูรณาการต่างๆมากมาย


3.นิทรรศการ

                นิทรรศการเป็นการจัดนิทรรศการแบบถาวรนำเสนอ 11 ชุด คือ
                      1. 
เยือนถิ่นบูรพาวันนี้
                      2. ตามรอยอารยธรรมแห่งบูรพทิศ 
                      3. แหล่งโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ในภาคตะวันออก 
                      4. แหล่งโบราณคดีหนองโน จังหวัดชลบุรี 
                      5. ประวัติศาสตร์โคกพนมดี จังหวัดชลบุรี 
                      6. วิถีการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมบนแผ่นดินภาคตะวันออกในยุคประวัติศาสตตร์ก่อนสยามประเทศ
                      7. เมืองโบราณยุคประวัติศาสตร์ที่สำคัญบนดินแดนบูรพทิศ
                      8. เมืองศรีมโหสถ
                      9. อิทธิพล ความเชื่อและศาสนาในเมืองศรีมโหสถ
                    10. ชนต่างวัฒนธรรมในชุมชนภาคตะวันออก
                    11. จิตรกรรมฝาผนัง งานศิลปะอันทรงคุณค่า


4.ภาพยนตร์

                ภาพยนตร์นำเสนอเรื่องราวของเมืองโบราณศรีมโหสถซึ่งมีให้เลือกเรียนรู้ซึ่งเป็นเมืองขนาดใหญ่ที่มีคูน้ำเป็นเขตเมือง มีเทวาลัยพระนารายณ์เป็นสิ่งศักดิ์ที่ชาวเมืองนับถือ ศาสนาที่นับถือคือ ศาสนาพุทธ พราหมณ์และฮินดู



5.ภาพนิ่ง วิทยุ แผ่นเสียง 
                ภาพนิ่งเป็นการนำเสนอในเรื่องวัฒนธรรมชาวชองเป็นภาพลักษณะของชาวชอง บ้านเรือน ห้องนอนซึ่งเป็นภาพนิ่งที่สวยงามและมีคุณค่าอย่างหนึ่งในการศึกษาซึ่งถ่ายทอดออกมาได้อย่างชัดเจน


6.ทัศนสัญญลักษณ์ 

                ทัศนสัญญลักษณ์นำเสนอแผนที่ภายในหอศิลปวัฒนธรรม เป็นการนำเสนอที่ทำให้ผู้มาเยือนได้รับรู้เข้าใจก่อนที่จะเริ่มเข้าไปภายในห้องนิทรรศการต่างๆทำให้สามารถวางแผนการจัดการในเรื่องต่างๆขณะเข้าไปเยี่ยมชมได้เป็นอย่างดี


7.วจนสัญญลักษณ์

                วัจนสัญลักษณ์มีการนำเสนอโดยมีคำอธิบายเรื่องราวต่างๆในป้ายนิทรรศการและยังมีการบรรยายจากวิทยากรซึ่งเป็นส่วนหนึ่งที่จะเป็นการเพิ่มความรู้ความเข้าใจนอกเหนือจากคำอธิบายจากสื่อเพราะสามารถตอบคำถามและให้คำแนะนำต่างๆได้เป็นอย่างดี

 


8.ประสบการณ์จริง
                ประสบการณ์จริงเป็นการได้เข้ามาศึกษาวัฒนธรรมด้วยตนเองในสถานที่จริงเป็นการได้ใช้สัมผัสทางตา หู กาย และใช้จิตใจเข้าไปสัมผัสเกี่ยวกับประวัติศาสตร์อันทรงคุณค่าของภาคตะวันออกและยังเป็นการหาความรู้ที่คงทนถาวรเนื่องจากได้เข้ามาสัมผัสด้วยตนเอง


9.ตู้อันตรทัศน์
                        ตู้อันตรทัศน์นำเสนอชนต่างวัฒนธรรม 5 วัฒนธรรม คือ ชาวชอง เป็นชนที่นับถือผี มีอาชีพเป็นพรานป่า บ้านเรือนเป็นเครื่องผูก มีภาษาพูดคือ ภาษาเขมรและภาษามอญ หลังบ้านเป็นยุ้งข้าว มีนิสัยใจเย็น ซื่อสัตย์ เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่
                ชาวจีนจะอาศัยอยู่ในเมืองหรือชายทะเลมีอาชีพหลักคือการค้าชายซึ่งมีสินค้าคือของป่า ผลผลิตทางการเกษตร ปลาทะเล เป็นต้น





7. ให้นิสิตบันทึกภาพถ่ายกลุ่มของตนเองในการเข้าเยี่ยมชมนิทรรศการดังกล่าว 



ความประทับใจการจากไปทัศนศึกษาที่หอศิลปะและวัฒนธรรม

          จากการไปทัศนศึกษาในครั้งนี้ ฉันรู้สึกตื่นตาตื่นใจมาก เพราะนิทรรศการและสิ่งของต่างๆที่จัดแสดง ล้วนแล้วแต่มีความน่าสนใจและมีคุณค่าทั้งนั้น อีกทั้งรูปแบบการจัดนิทรรศการก็สวยงาม น่าเยี่ยมชม สามารถจำลองบรรยากาศต่างๆได้อย่างสมจริง เมื่อเดินเข้าไปแล้วเหมือนได้อยู่ในสถานที่นั้นจริง เช่น บริเวณที่จำลองการขุดค้นทางโบราณคดี บริเวณที่จำลองวาดจิตรกรรมฝาผนังภายในโบสถ์ และที่ฉันประทับใจมากที่สุด ก็คือ หุ่นขี้ผึ้งจำลอง ที่ปั้นจำลองรูปคนได้เหมือนมากๆ ตอนแรกที่เดินเข้าไปถึงกับตกใจว่าใครมานั่งอยู่ตรงนี้ แต่พอดูดีๆจึงเห็นว่าเป็นหุ่นจำลองนั่นเอง
           ฉันได้รับทั้งความสนุกสนานเพลิดเพลินและความรู้ไปพร้อมๆกัน




ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น